Muzey 1981-yil dekabr oyida Oʻzbekiston madaniyati va sanʼati tarixi muzeyi toʻplamlari negizida birinchi gildiya savdogari Abram Kalantaroga tegishli boʻlgan tarixiy binoda ochilgan. Bugungi kunda saroy haqli ravishda 20-asr boshidagi me’moriy yodgorlik hisoblanadi va davlat tomonidan muhofaza qilinadi. Samarqanddagi tarixiy profilli muzey boʻlib, mahalliy oʻlkaning qadim zamonlardan 20-asr boshlarigacha boʻlgan tarixiga bagʻishlangan.

Muzey ekspozitsiyasida ikkita boʻlim mavjud: tabiat boʻlimi va tarix boʻlimi. Bino ichidagi barcha xonalar ketma-ketlikda joylashgan boʻlib, enfiladani hosil qiladi.

Mehmonxona va ayrim xonalar asl holida saqlangan. Shift choʻp ustida oʻymakorlik bilan bezatilgan va moyli boʻyoqlar bilan boʻyalgan, devorlarga ganch ustida oʻymakorlik “pardoz” uslubida ishlangan ganchdan yasalgan panjaralar bilan birga rang-barang shishali vitrajlar oʻzgacha husn bagʻishlaydi. Binoni qishda isitish uchun 7 ta sirli sopol bezakli “kamin” pechlar oʻrnatilgan, ularning bezaklari xonalarga alohida husn va chiroy bagʻishlagan.

Binoning birinchi qavatiga oʻlkamizning turli hududlaridan topilgan qadimdan to XX asrning boshlarigacha oid boʻlgan ashyolar mintaqaning oʻziga xos tarixi, xalqlarining urf-odatlari va marosimlari, ibtidoiy madaniyat, Sogʻdning shakllanishi, erta, rivojlangan va kech oʻrta asrlarning moddiy madaniyati, an’anaviy milliy madaniyat bilan tanishtiradi.

Muzeyda tabiat boʻlimi ekspozitsiyalarida viloyat hayvonot va oʻsimlik dunyosi, shu jumladan, “Qizil kitob”ga kiritilgan yoʻqolib borayotgan hayvon va oʻsimlik turlari ham qoʻyilgan.

Ayni paytda muzeyda xalqaro Joint tashkiloti koʻmagida tashkil etilgan “oʻtmishdagi va hozirgi mintaqadagi yahudiylar” koʻrgazmasi faoliyat koʻrsatmoqda.